Szacuje się, że w Niemczech zatrudnionych jest około pół miliona polskich opiekunek – głównie to kobiety po 50. roku życia z małych miejscowości, którym trudno jest znaleźć pracę w Polsce. Na ich trudnej sytuacji żerują agencje pośrednictwa, które czerpią zyski z każdego miesiąca ich ciężkiej pracy. Opiekunki wykorzystywane są ponad miarę – poddawane przemocy fizycznej i psychicznej. Nieuczciwe agencje nie zapewniają im jasnych zasad zatrudnienia, godziwej pensji ani bezpieczeństwa pracy. O tym jest reportaż Anny Machowskiej "Polskie opiekunki, towar na eksport".
Co roku około pół miliona Polek wyjeżdża opiekować się niemieckimi seniorami. Praca reklamowana jest jako stabilna, dobrze płatna i bezpieczna. Przeczą temu dramatyczne wpisy opiekunów na forach, jak również historie kobiet, do których dotarli reporterzy "Superwizjera". Jedną z nich jest Pani Barbara, która opiekowała się dwójką niemieckich seniorów. Na wyżywienie siebie oraz podopiecznych miała do dyspozycji zaledwie 50 euro tygodniowo. Zmuszona była dokładać z własnych pieniędzy. Kiedy poinformowała o tym agencję, jeszcze tego samego dnia straciła i pracę, i mieszkanie.
Dziennikarze sprawdzają, jakie wymagania trzeba spełnić, żeby zostać opiekunem. Rekrutacja zazwyczaj odbywa się przez telefon. Reporterzy jednak idą do siedziby jednej z największych agencji w Polsce, by porozmawiać osobiście. Pracownica agencji wyjaśnia, że "w umowie jest zapis o tym, że to 40 godzin tygodniowo. To jest oferta z zamieszkaniem, wyżywieniem. Zarobki są uzależnione od stopnia znajomości języka".
Pracownica agencji wyjaśnia podającej się za kandydatkę do pracy dziennikarce, że nie trzeba doświadczenia w pracy. – Ma pani też pewnie jakieś życiowe (doświadczenie), czyli mama, babcia, koleżanka. To też się liczy – zwraca uwagę.
Mimo namowy dziennikarka nie decyduje się na pracę, ze względu na brak doświadczenia w opiece nad starszymi, schorowanymi ludźmi. W wyjeździe do Niemiec reporterzy towarzyszą z kamerą Bernadecie, jednej z doświadczonych opiekunek, żeby zobaczyć, jak w praktyce wyglądają warunki zatrudnienia i praca za granicą.
"Do opieki jest pani, która ma 88 lat, waży 45 kilo. Ma drugi stopień niepełnosprawności. Mieszka z panią mąż, mąż ma 93 lata. Jest samodzielny" – informuje pracownica agencji pośrednictwa pracy. Kiedy Bernadeta mówi, że potrzebuje dzień do namysłu – słyszy, że decyzję musi podjąć teraz, bo pań, które chcą wyjechać, jest bardzo dużo. – A te oferty, że tak powiem, rozchodzą mi się jak bułeczki – dodaje pośredniczka.
W innej rozmowie Bernadetta zwraca się o przekazanie na skrzynkę elektroniczną profilu osób, nad którymi miałaby sprawować opiekę. Dowiaduje się, że agencja w ten sposób nie działa. – Jak byśmy mieli każdej osobie wysyłać oferty, to byśmy tutaj nic nie robili, tylko wysyłali, a my mamy przedstawiać ofertę i robić akceptację – wyjaśnia inny pracownik.
Dziennikarze decydują się na jedną z ofert. Firma wysyła umowę zlecenie pocztą. Przedmiotem umowy jest wykonywanie usług opiekuńczych i - co zaskakujące – działania o charakterze informacyjno-rekrutacyjnym. Umowa nie zawiera za to żadnych informacji na temat podopiecznych ani zakresu obowiązków. Jedynie adres, pod który ma się stawić opiekunka. Po odesłaniu umowy firma zamawia transport. W autobusie reporterzy spotykają inne opiekunki. To od nich dowiadują się, że umowę na znalezienie opiekunki podpisuje z niemieckim pośrednikiem, do którego trafiają pieniądze. Pośrednik nie szuka opiekunki w Niemczech, bo koszt zatrudnienia niemieckiego pracownika jest dużo wyższy niż w Polsce. Dlatego zleca znalezienie opiekunki polskiej agencji.
Umowy z agencją zawierają szereg nieprawidłowości i kruczków prawnych. Pierwszy z nich to zaniżona kwota wynagrodzenia, dzięki czemu firmy płacą niższe podatki. Kolejny zapis mówi o 40-godzinnym tygodniu pracy, który nie jest przestrzegany. Każda umowa zawiera kary finansowe dla opiekunki, często przekraczające wysokość wynagrodzenia. Chroni więc interesy tylko jednej ze stron – agencji. Inny z zapisów mówi też o tym, że praca odbywa się na terenie kraju, a wyjazd do Niemiec to delegacja. Agencje stwarzają więc pozory, że opiekunka zatrudniona jest u nich na stałe, jako roznosicielka ulotek, bądź rekruterka.
Opiekunki jadąc do pracy są pewne, że posiadają ubezpieczenie. O tym, że jest inaczej dowiadują się w momencie, gdy zdarzy się wypadek albo kiedy dostaną rachunek za leczenie w Niemczech.
Źródło: TVN24
Dodaj komentarz
Komentarze